Taş evler hakkında bilgi, merak edilenler !

taş evler hakkında bilgi, taş evler sağlıklı mıdır, taş ev yaptırsam bana kaç paraya patlar ? iyi bir taş ev nasıl yapılır ? taş evler için belediyeye gitmek ruhsat almak gerekir mi ?

taş evler son zamanlarda öyle moda olmaya başladı ki, insanlar artık evlerine “taş ev görünümlü” duvar kağıtları döşetmeye, odalarının bir bölünü taş ev gibi göstermeye başladı. taş evler dizilerde filmlere bolca konu ediliyor. filan dizi başlıyor ve koca dizi modern bir taş evin içinde sürüyor bu taş evin içinde bitiyor 🙂 hal böyle olunca bizim insanımızında ilgisini çekiyor. bunun böyle olduğunu nereden biliyorsun diyorsanız yakın çevremde bulunan bir çok arkadaşım tam da söylediğim gibi bir hayat yaşıyor derim. şu an bazı arkadaşlarımın kimisi yana yana taş evli duvar kağıdı deseni arıyor kimiside eve nasıl taş ev havası veririm, bunu hesabı kitabıyla uğraşıyor.

taş evler 1

peki nedir bu taş evler ?

taş evler binlerce yıldır dünyanın hemen her yerinde yapılmış yapılardır. burada, bu evlerde binlerce yıldır yaşamıştır insanoğlu. önceden ne beton vardı nede modern inşaat malzemeleri. taş evler, bağlı bulundukları coğrafi bölgelere nispetle “şekil ve tarz” anlamında birbirlerinden farklılık gösteriyor olsalar da, genel olarak en büyük  ortak özellikleri son derece dayanıklı, güçlü, sağlıklı ve huzur veren yapılar olmalarıdır. evet taş evler insana huzur verir, taş evlerin içerisinde insan daha rahat hisseder kendisini. daha rahat uykuya dalarsınız bu evlerde ve uyandığınızda daha dinç hissedersiniz kendinizi ve daha az agresif olursunuz, çünkü mekanın ruha tesiri vardır !

ülkemizin bir çok bölgesinde bulunan taş evler, oldukça eski tarihlerden  günümüze kadar gelmiş yapılardır. bu evlerin bazıları kültür mirası olarak dokunulmazdır.

anadolu’da öyle yerler vardır ki bu bölgelerde sadece taş ev doludur, bu yerlerde taş evlerden başka evlere rastlayamazsınız. sağınız solunuz her bir yanınız taş evdir.

günümüzde hızlı bir şekilde “yaşam alanları” oluşturma, bunları bir an önce satabilme, para kazanabilme telaşı yüzünden birbirinin aynı betonarme evlerin sayısı hızla arttı. mahalleler, tek katlı gecekondular bu “kapitalist baskının” altında ezildi gitti, buna dayanamadı ve yok oldu.

bina dediğimiz çok katlı bu evlerin insanın yaşam sağlığına, “insanın doğasına” uyumlu bir tarafı yoktur, kim uydurmuş ve kim icat etmişse bu evleri halt etmiştir. insanın “ruhuyla” uyumsuz, insani değerlere taban tabana zıt bu beton yapıların içerisine toplum olarak hapsolduk !.. böylelikle insanlığımızı yitirdik ve neticede toplumun büyük bir kısmı ya sinir hastası oldu ya da çok ciddi ruhsal travmalar yaşıyor. şimdi ben size burada sebep ve sonuç ilişkisi içerisinde çok katlı binaların insanı nasıl “manyak” birine çevirdiğini saatlerce anlatırım sizde bana hak verirsiniz ama konumuz bu değil.

taş evler 2

bizim ülkemizde o kadar fazla toprağımız var ki bütün dünyanın insanına biz bu topraklarda bakabiliriz. düşünün şöyle, istanbul’dan çıktığınız andan itibaren ta karsa kadar her yer bomboş. göz alabildiğince geniş ve uçsuz bucaksız topraklar. neye yarıyor bu topraklar ?  bu toprakların neredeyse tamamı hazine malı yani devletin. her yer toprak, her yer arazi, devasa araziler, devasa topraklar. biz, bir japonya gibi küçücük toprakları olan ve tüp evlerde yaşayan insanlar gibi değiliz ! kocaman topraklarımız var. bunu neden söylüyorum (konuyla alakası yok ama içime dert bu) açın kardeşim şu toprakları imara ! yayın şu şehirleri şehir dışına… bir sürü toprak, bir sürü arazi ne işe yarıyor ? getirdiniz insanı daracık alanlara hapsettiniz ve bunun adına da “şehircilik” filan dediniz. 50 m2 evler, 60 m2 evler. burada insan yaşamaz. ama insan en zor şartlarda yaşamasına “anında” ayak uyduran bir canlı olduğu için işte bu daracık alanlarda da yaşamaya alıştık; alıştırdılar bizi. devletin imar politikası baştan aşağı yanlış. peki nasıl olacak bu iş ? şöyle olacak efendim, imara açacağın alan, hane başına en az 600 m2 olacak. 600 m2 alanın altında kalan yerlere ne ev yaptıracaksın nede satılmasına müsaade edeceksin. ne o öyle 40 m2 net 50 m2 brüt alan ?

taş evler 3

mevzuya kaldığımız yerden devam…

doğayla uyumlu ahşap ve kütük evler gibi taş evler de son dönemde giderek artan bir ilgi uyandırıyor demiştik yazımızın başında… söz konusu bu ilgi bir çok firmanın konuya yönelmesini ve taş evlerin giderek artan bir şekilde yaygınlaşmasını imkan veriyor. biz bu yazımızda taş evler hakkında merak edilen detayları inceleyeceğiz bunun beraberinde taş ev sahibi olmak isteyenler vatandaşlarımız aklına takılan sorulara burada cevaplar aramaya çalışacağız.

taş evler 5

taş evler nedir ?

isminden de çok rahat bir şekilde anlaşılacağı gibi taş evlerin en önemli ve birinci malzemesi “taş” dır. taş evler dediğimiz zaman bunları kendi arasında “kesme” ya da “kırma” taş kullanılmak suretiyle imal edilen yapılar olarak ikiye ayırabiliriz. kesme taşlar fabrikasyondur, birbirinin aynıdır ve çok istisnai durumlarda fabrika bu kesme taşlara sanki doğalmış gibi “hatalar” verir. öyle fabrikasyon kesme taşlar vardır ki, bu taşlara baktığınızda doğal sanırsınız.

fabrikaların ürettiği doğala yakın bu taşlardan satın alıp kendinize “iyi birde usta” tutarak güzel bir taş ev sahibi olabilirsiniz. taş evlerde, taş ustasının rolü çok önemlidir ! hatta işin en önemli kısmı da budur kuşkusuz… taşları, tabiri caizse inci gibi yerine dizecek bir taş ustasının meydana getireceği bir taş evin güzelliği hemen kendini belli eder ve bakanları kendine hayran bırakır. taş evlerde “kara sıva” yada “alçı sıva” dediğimiz “sıvalama” olayı yoktur, taşı örersin ve iş biter. normal evlerde bu böyle değildir; tuğla üzerine bir çok işlem uygulanır, kara sıva, ince sıva onunda üzerine boya gibi. oysa taş evler tamamen doğal görünürler. insanı çeken işte bu doğallığıdır. insan, doğal olan her şeye hasret ve sevgiyle yaşar.

taş evler 7

hazır kesme taş evlerin yanında birde tamamen doğal yani kırma taş ile yapılan evler vardır. işte bunlar daha doğal ve daha emek isteyen yapılardır. her taşı eline alan ve onun uygun olmayan bölümlerini ustaca kırarak yerine oturtarak ören sanatkarın işi, “hazır- kesme” taşı eline aldığı gibi yerine koyan ustanın işinden kat be kat daha zordur. el ve çekiç yardımıyla kırılarak şekil alan, daha sonra inci gibi dizilerek örülen bu evler sadece ülkemizde değil dünyanın bir çok yerinde fazlaca rağbet görür. özellikle doğayla iç içi olan yerlerde bu türden taş evler fazlaca talep alır. avrupa’nın bir çok köyü, modern taş evlerle doludur. bu tür taş evler birbirlerinden farklı teknikler uygulanarak yapılabilmektedir. mesela anadolu’da yüz yıllar boyu kerpiç ve basit harç kullanılmak suretiyle üstelik herhangi bir taşıyıcı sistemi olmayan “yığma taş evler” olduğu gibi, betonarme evlerden neredeyse tek farkları duvar malzemesi olarak taş kullanılması olan büyük ölçüde fabrikasyon malzemelere ihtiyaç duyan taş evler de mevcuttur. halihazırda son olarak zikrettiğimiz taş ev türünün çok daha fazla yaygın olduğunu belirtmeye gerek duymuyoruz.

taş evler 8

taş evlerin kesme ve kırma taşla yapılan evler dışında daha değişik şekildeler de imal edilenleri de vardır. mesela izmir’in bazı ilçelerine özgü söz konusu taş evler, bu iki tekniği kaynaşmasıyla (kesme ve kırma taş tekniği) meydana gelen evlerdir. uzaktan bakıldığında mozaik ev gibi durur. bu, daha çok taşı ören ustanın el becerisiyle ilgili bir durumdur. teknik ve taş, evin karakteristik özelliği, ustanın “yöntemiyle” ilgilidir. bazı ustalar “falan” şekilde taşı örerken bazı ustalar “filan” şekilde bu taşları örerler. şuna emin olun ki, bir çok taş örme şekli ve çeşidi bulunmaktadır. muğla ilimizin bazı ilçelerinde ise işte tam da anlattığım gibi buna benzer usullerde yapılan taş evler bolca bulunur. örneğin son derece güzel ve birbirinden değişik tekniklerle yapılan taş evlere iskoçya başta olmak üzere farklı avrupa ülkelerinde rastlayabiliriz. sağlam kayaların parçalanmasıyla temin edilen taşlarla örülen taş evler abd kıtasının değişik bölgelerinde de mevcuttur. asya’da bile (batı kadar olmasa da) değişik mimari tarzda imal edilmiş, bölgenin coğrafi yapısına uydurulmuş taş eve rastlayabiliriz.

taş evler 10

orjinal bir taş ev nasıl yapılır ?

aslına uygun ve geleneksel yöntemlerle barış halinde bir taş ev, mümkün olduğunca az “fabrikasyon” malzeme kullanılarak oluşturulur ve doğayla uyumlu olması arzulanır. yaptığınız evin doğayla uyumlu olmaması, birden fazla katlı olması, sağı solu çirkince sivri ve bol çıkıntılı olması rahatsız edici etkenlerdir. böyle ajite edici evlerde insan huzur bulamaz. modern olmalı ama doğal da olmalı, “saf” kokmalı diyorum.

taş evler 11

diğer yandan taş evlerin sağlamlığı onu imal eden ustanın becerisiyle ilgilidir. ama her ne kadarda amatörce imal edilmiş bir taş ev “yüksek katlı” olmayacağı için her hâlükârda betonarme evlerden sağlamdır. bir evin yıkılması çürük yapı malzemeleri kullanılmak suretiyle mümkün olsa da, en büyük başka bir etken de yapının “yüksek katlı” olmasıdır. tek katlı bir taş ev nasıl yıkılabilir ki ? sen bu taş evi bol çimento ile yapılan bir harçla örmez, anadolu’nun bir çok yerinde olduğu gibi çamurla örersen bırakın evin yıkılması için depremi beklemeyi, bu evin duvarına yaslandığınız vakit evi yıkmış olursunuz. taş evlerin sağlamlığı, kullanılan çimento miktarıyla ilgilidir. taşlar arasına konulan harcın içerisindeki çimento oranı ve kum kalitesi düşük olursa zamanla bu harç deforme olacaktır, sonrasını ise tahmin etmeye gerek yok.

taş evler 12

diğer yandan taş evlerin ısı yalıtım değerleri de oldukça tatmin edici düzeyde olup 10 üzerinden 10’dur. taş evler kışın sıcacık, kavurucu yaz aylarında ise serin olurlar.

bana, taş evlerin en önemli özellikleri nedir diye sorsanız  size vereceğim cevap tek cümlelik: son derece estetik yapılar olur. evet taş evler gerçekten nefis yapılardır. güzelce örülmüş bir taş ev,  duvarları, pencereleri kısacası her köşesiyle birlikte, bir bütün halinde ilgi uyandıran (ev olmanın da ötesinde) göz zevkimizi tatmin eden güzelliklerdir. taş evler sizi sürekli “bakım bakım” diye rahatsız etmez, ömrünüzün sonuna kadar sorun çıkartmazlar. taş evlerin sorun çıkartacak yerleri çatı ve bilindik tuvalet, banyo, mutfak sorunlarıdır. taş evlerin “kendisi” sorun çıkartmaz, badana boya istemez, duvarları çatlama patlama dökülme yapmaz. çelik gibi sağlamdır.

taş evler 13

taş evlerin fiyatı ne kadar ?

ülkemizde yaygın olan kanı, taş evlerin çok pahalıya mal olduğu yönündedir. bu görüş kısmen doğru kısmen yanlıştır. metrekaresi 1500 liradan başlayan fiyatlarla kendinize güzel bir taş ev yaptırabilirsiniz. yukarıda bir yerlerde söylediğim şeyi gene burada tekrar etmek istiyorum, iyi bir usta bulursanız kendi taş evinizi bu ustaya kendiniz daha az maliyetle yaptırabilirsiniz. ben usta filan anlamam, hem uğraşamam da diyorsanız anahtar teslim taş ev yapan firmaları bularak da ve fiyatta anlaşarak da kendinize güzelce bir taş ev yaptırabilirsiniz.

taş ev

unutmadan taş evlerin de diğer evler gibi denetimlerine tabi olduğunu, izin ve ruhsat neticesinde size masraflar çıkartacağını unutmayınız. belediyeye herhangi bir başvuru olmaksızın taş ev yapamazsınız. bunun için bir mimara evvela bir proje çizdireceksiniz ve çizilen bu projeyi bağlı bulunduğunuz belediyeye gidip onaylatacak ve inşaat ruhsatınızı alıp işe başlayacaksınız. bugün bir mimar taş bir evin projesini kaç paraya çizer bilmiyorum 🙂

taş evlerin ilerleyen yıllarda betonarme evlerden ucuza geldiğini söylemek isterim. daha önce de ifade ettiğim gibi taş evler, gerek içeride gerek dışarıda hiç bakım ve masraf gerektirmez. ısınma ve soğutma ihtiyacında sağlayacağımız enerji tasarrufu da “masraf kalemlerine” dahil ettiğimizde taktir edersiniz ki uzun vadede “maliyet avantajı” daha net olarak anlaşılır.